Waldemar Żurek: sędzia, polityk i minister zmian w sądownictwie
Kim jest Waldemar Żurek?
Waldemar Żurek to postać, której nazwisko od lat pojawia się w debacie publicznej dotyczącej polskiego sądownictwa. Jego kariera zawodowa, obejmująca zarówno pracę sędziego, jak i zaangażowanie w gremia odpowiedzialne za jego funkcjonowanie, a także niedawne objęcie kluczowej roli politycznej, czynią go jednym z najbardziej rozpoznawalnych ekspertów w dziedzinie prawa. Zanim jednak wkroczył na scenę polityczną jako Minister Sprawiedliwości, Waldemar Żurek przez wiele lat budował swoje doświadczenie w praktyce sędziowskiej oraz na polu reprezentowania środowiska prawniczego. Jego droga zawodowa jest ściśle powiązana z dążeniem do praworządności i reformowania systemu, co stanowi fundament jego obecnych działań.
Droga zawodowa: od sędziego do ministra sprawiedliwości
Ścieżka kariery Waldemara Żurka jest przykładem konsekwentnego rozwoju w ramach polskiego wymiaru sprawiedliwości. Swoją pracę rozpoczął jako sędzia Sądu Okręgowego w Krakowie, gdzie zdobywał cenne doświadczenie w orzekaniu. Ten okres pozwolił mu na dogłębne poznanie mechanizmów działania sądów i wyzwań, przed jakimi stają na co dzień przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości. Przełomowym momentem w jego karierze było objęcie stanowiska Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego 24 lipca 2025 roku. Ta nominacja, poprzedzona rekomendacją Koalicji Obywatelskiej, otworzyła nowy rozdział w jego działalności, przenosząc go z sali sądowej na szczyty władzy wykonawczej, gdzie miał realny wpływ na kształtowanie polityki prawnej państwa. Aby podjąć się tej odpowiedzialnej funkcji, Waldemar Żurek zrzekł się swojej dotychczasowej funkcji sędziego, co świadczy o determinacji i gotowości do podjęcia nowych wyzwań. Wcześniej, od czerwca 2024 roku, pełnił również funkcję zastępcy dyrektora ds. organizacyjnych Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, co dodatkowo wzbogaciło jego doświadczenie w zarządzaniu i kształtowaniu kadr prawniczych.
Rzecznik i członek Krajowej Rady Sądownictwa
Znaczącym etapem w karierze Waldemara Żurka było jego zaangażowanie w prace Krajowej Rady Sądownictwa (KRS). W latach 2010-2018 piastował funkcję jej członka, aktywnie uczestnicząc w procesach decyzyjnych dotyczących sądownictwa. Szczególnie ważna była jego rola jako rzecznika prasowego KRS w 2018 roku, kiedy to stał się głosem instytucji w przestrzeni publicznej. W tym okresie został odwołany z funkcji rzecznika prasowego Sądu Okręgowego w Krakowie w styczniu 2018 roku, co mogło być sygnałem narastających napięć związanych z jego niezależnym stanowiskiem. Następnie, w lipcu 2018 roku, przeniesiono go z wydziału cywilnego odwoławczego do wydziału cywilnego I instancji, co przez środowiska sędziowskie zostało odebrane jako forma szykany. Te wydarzenia miały miejsce w okresie intensywnych zmian w sądownictwie i budziły dyskusje na temat niezależności sędziowskiej.
Kluczowe działania jako minister sprawiedliwości
Po objęciu stanowiska Ministra Sprawiedliwości, Waldemar Żurek postawił sobie za cel przeprowadzenie znaczących zmian w polskim sądownictwie, dążąc do przywrócenia jego prawomocności i efektywności. Jego działania koncentrowały się na usprawnieniu procedur, rozliczeniu nieprawidłowości z poprzednich lat oraz wzmocnieniu niezależności sędziowskiej. W tym celu podjął szereg kroków, które miały na celu zreformowanie systemu i przywrócenie mu zaufania społecznego. Nowa polityka Ministerstwa Sprawiedliwości, pod jego kierownictwem, miała odzwierciedlać potrzebę przywrócenia normalności w sądownictwie i naprawy szkód wyrządzonych przez wcześniejsze reformy.
Zmiany w sądownictwie i rozliczenia
Jednym z priorytetów Ministra Żurka było przyspieszenie rozliczeń osób związanych z poprzednią władzą w sądach i prokuraturze, w tym tzw. neosędziów. Już w lipcu 2025 roku odwołał 44 sędziów, a we wrześniu 2025 roku podjął decyzję o odwołaniu 25 prezesów i wiceprezesów sądów. Te radykalne kroki miały na celu usunięcie z kluczowych stanowisk osób, które mogły być uwikłane w nieprawidłowości lub których nominacje budziły wątpliwości prawne. Minister Żurek konsekwentnie realizował ustawę praworządnościową, której był współautorem, a która miała na celu uporządkowanie stanu prawnego i przywrócenie prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Jego celem było również zapewnienie, by nominacje sędziowskie odbywały się zgodnie z najwyższymi standardami.
Rozporządzenie nowelizujące regulamin urzędowania sądów
Ważnym narzędziem w rękach Ministra Sprawiedliwości stało się rozporządzenie nowelizujące regulamin urzędowania sądów. Ten akt prawny wprowadził istotne zmiany, w tym dotyczące systemu losowego przydziału spraw sędziom. Celem tej regulacji było zapewnienie większej transparentności i obiektywizmu w rozdzielaniu obciążenia pracą między sędziów, co miało zapobiec potencjalnym naciskom i manipulacjom. Minister Żurek podkreślał, że jego celem jest usprawnienie rozpoznawania spraw i przywrócenie właściwego rytmu pracy sądów. Te działania wpisują się w szerszą strategię reformowania polskiego sądownictwa.
Krytyka Krajowej Rady Sądownictwa (KRS)
Minister Waldemar Żurek nie szczędził gorzkich słów pod adresem Krajowej Rady Sądownictwa (KRS) wybranej po 2018 roku. Określił ją mianem „wydmuszki”, co jasno wyraża jego krytyczne stanowisko wobec jej legitymacji i sposobu funkcjonowania. Apelował do legalnie wybranych członków KRS, aby nie brali udziału w jej posiedzeniach, podkreślając tym samym brak zaufania do obecnego składu Rady. Jego opinia jest zgodna z poglądami wielu prawników i organizacji pozarządowych, które kwestionują legalność i niezależność organów konstytucyjnych powołanych w zmienionym składzie. Ta postawa Ministra Żurka pokazuje jego determinację w walce o przywrócenie praworządności i właściwej roli organów stojących na straży wymiaru sprawiedliwości.
Nagrody i wyróżnienia dla Waldemara Żurka
Działalność Waldemara Żurka na rzecz praworządności i niezależności sądownictwa została doceniona licznymi nagrodami i wyróżnieniami. Jego zaangażowanie w obronę wartości demokratycznych i praw człowieka przyniosło mu uznanie w środowisku prawniczym i poza nim. Te zaszczyty są świadectwem jego wieloletniej pracy i determinacji w walce o sprawiedliwy system prawny.
Wybrane publikacje i działalność w stowarzyszeniach sędziowskich
Waldemar Żurek jest autorem lub współautorem wielu publikacji, które dotyczą problematyki prawniczej i społecznej. Jego aktywność naukowa i publicystyczna stanowi ważny element jego zaangażowania w debatę o stanie polskiego sądownictwa. Ponadto, od lat aktywnie działa w organizacjach zrzeszających sędziów, co pozwala mu na wymianę doświadczeń i wspólne formułowanie postulatów. W latach 2004-2008 był członkiem zarządu Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, jednej z najważniejszych organizacji sędziowskich w Polsce. Od 2018 roku piastuje funkcję członka zarządu głównego Stowarzyszenia Sędziów „Themis”, kontynuując swoją aktywność na rzecz środowiska.
Orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Poważnym potwierdzeniem trudności, z jakimi mierzył się Waldemar Żurek w swojej karierze, jest orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) z czerwca 2022 roku. Trybunał uznał, że Polska naruszyła prawa Żurka, zasądzając na jego rzecz 25 tys. euro. To orzeczenie stanowiło ważne potwierdzenie, że działania podejmowane wobec niego mogły naruszać europejskie standardy praw człowieka i praworządności. Fakt ten podkreśla wagę jego walki o niezależność i podkreśla wyzwania, z jakimi mierzą się osoby broniące wartości demokratycznych w Polsce.
Życie prywatne i wykształcenie
Waldemar Żurek, poza swoją aktywną działalnością zawodową i publiczną, posiada również ustalone wykształcenie i wywodzi się ze środowiska, które ukształtowało jego ścieżkę życiową. Jego droga edukacyjna stanowi fundament jego późniejszych osiągnięć. Zanim został sędzią i objął stanowiska w kluczowych instytucjach prawnych, ukończył Technikum Leśne w Brynku, co pokazuje, że jego życie nie zawsze było związane wyłącznie z prawem. Następnie, zgodnie ze swoimi aspiracjami, podjął studia prawnicze, kończąc Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. To prestiżowe wykształcenie stanowiło solidną podstawę do dalszego rozwoju kariery w polskim wymiarze sprawiedliwości.